Μητέρα δε δίνει το παιδί στον πατέρα. Είναι γεγονός πως ο νόμος 4800/2021, έφερε σημαντικές αλλαγές στο οικογενειακό δίκαιο. Ακόμα όμως και μετά από αυτή την εκτεταμένη νομοθετική μεταρρύθμιση του Οικογενειακού Δικαίου, στη πράξη είναι συνηθέστερο την επιμέλεια του ανηλίκου να την έχει η μητέρα, ειδικότερα αν το τέκνο έχει μικρή ηλικία. Συνεπώς, ο πατέρας για να προβεί σε ρύθμιση του δικαιώματος επικοινωνίας, θα χρειαστεί να καταφύγει, σε ασφαλιστικά μέτρα και προσωρινή διαταγή καθώς και σε αγωγή επικοινωνίας.
Τι συμβαίνει όταν η μητέρα, δε δίνει το παιδί στον πατέρα
Δεν υπάρχει αμφιβολία, πως το δικαίωμα της επικοινωνίας είναι, το σημαντικότερο και ουσιαστικότερο δικαίωμα του πατέρα, για να διαφυλάξει τους συναισθηματικούς δεσμούς, που έχουν δημιουργηθεί με τα τέκνα του. Ο ρόλος του γονέα, είναι ίσως ο σημαντικότερος που καλείται να αναλάβει ένας ενήλικος άνθρωπος. Ο πατέρας λοιπόν ως γονέας, είναι ωφέλιμο να επικοινωνεί με τα τέκνα του και να μην οδηγείται στη γονικής αποξένωση. Και τα τέκνα όμως είναι σημαντικό να βρίσκονται σε επικοινωνία με τον πατέρα τους, καθώς κοινωνικοποιούνται ευκολότερα και έχουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα των ανθρωπίνων σχέσεων, όταν έχουν και τον πατέρα τους στη καθημερινότητα τους.
Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε είναι ακόμα και μετά από τον νόμο 4800/2021 σύνηθες, ο πατέρας να μη διαμένει με τα τέκνα του και να προβαίνει σε δικαστηριακή ρύθμιση του δικαιώματος της επικοινωνίας του με τα τέκνα, με την άσκηση ασφαλιστικών μέτρων ή αγωγής κατά του έτερου γονέα. Επισημαίνεται πως, το αν τα τέκνα του είναι γεννημένα εντός γάμου ή εκτός γάμου και απλά έχουν αναγνωριστεί από αυτόν, είναι νομικά αδιάφορο για τον νομοθέτη, καθώς σημασία έχει η ιδιότητα της πατρότητας.
Το δικαστήριο δεν εξετάζει τους λόγους για τους οποίους οι σύζυγοι δε ζουν μαζί, ούτε ποιος είναι ο υπαίτιος σύζυγος για τη μεταξύ τους διάσταση ή ποιος έχει την επιμέλεια του τέκνου, για τον καθορισμό του δικαιώματος της επικοινωνίας με το ανήλικο τέκνο. Το δικαστήριο εστιάζει στο συμφέρον του τέκνου, όπως ορίζεται στις επιστημονικές γνωματεύσεις της παιδοψυχολογίας. Τέτοιες έντονες διαφωνίες, παρουσιάζονται συνήθως στο διαζύγιο με αντιδικία.
Ποιος είναι ο τρόπος ρύθμισης της επικοινωνίας από το δικαστήριο;
Tα γεγονότα της υπό κρίση περίπτωσης, τα αξιολογικά κριτήρια που βασίζονται στη λογική και στα διδάγματα της κοινής πείρας, καθώς και οι κρατούσες επιστημονικές μελέτες ψυχολογίας, της παιδοψυχολογίας και της παιδοψυχιατρικής, αποτελούν τον τρόπο με τον οποίο το δικαστήριο ρυθμίζει το δικαίωμα της επικοινωνίας. Η δικαστηριακή κρίση της κάθε περίπτωσης είναι ξεχωριστή και βασίζεται στα ιδιαίτερα και ειδικότερα κάθε φορά χαρακτηριστικά της. Η προσωπική γνώμη του ανηλίκου, λαμβάνεται υπόψιν από το δικαστήριο, αν φυσικά έχει κάποια ηλικία και ωριμότητα, χωρίς ωστόσο να δρα δεσμευτικά.
Ο γονέας που ζητά τον καθορισμό της επικοινωνίας με τα ανήλικα τέκνα του, θα πρέπει στο εκάστοτε δικόγραφο που θα καταθέσει ο δικηγόρος του, να προσδιορίζει το περιεχόμενο της επικοινωνίας που θέλει να έχει με τα τέκνα του και τα συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, ήτοι τις καθημερινές, τα Σαββατοκύριακα, τα Χριστούγεννα, το Πάσχα και το καλοκαίρι. Ο τρόπος και τα διαστήματα επικοινωνίας του πατέρα με τα τέκνα του, θα πρέπει να προσδιορίζονται αναλυτικά, τόσο στο δικόγραφο των ασφαλιστικών μέτρων, όσο και στο δικόγραφο της αγωγής επικοινωνίας.
Το δικαστήριο για τη γνωμάτευση του επεξεργάζεται το περιεχόμενο και τον τρόπο επικοινωνίας που θέλει ο πατέρας και αποφασίζει με γνώμονα το συμφέρον του τέκνου, για την έκδοση αποφάσεως επικοινωνίας του πατέρα με τα τέκνα του. Ο δικηγόρος διαζυγίων Κωνσταντίνος Καμουζής θα σας καθοδηγήσει πλήρως.
Επισημαίνεται πως, στην εκδοθείσα απόφαση περί ρύθμισης της επικοινωνίας που εκδίδεται από το Δικαστήριο, μπορεί να αναφέρονται και συγκεκριμένες κυρώσεις για τον γονέα που θα παραβιάσει την επικοινωνία όπως ενδεικτικά είναι, η προσωπική κράτηση και η χρηματική ποινή.
Για τη μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου, χρειάζεται προηγούμενη συμφωνία των γονέων, είτε προηγούμενη οριστική δικαστική απόφαση μετά από αίτημα οποιουδήποτε εκ των γονέων, καθώς η μεταβολή του τόπου διαμονής, μπορεί να έχει ουσιώδη επίδραση στο δικαίωμα της επικοινωνίας του γονέα που δε διαμένει με το τέκνο.
Επισημαίνεται πως, αν η μητέρα συστηματικά δε δίνει το παιδί στον πατέρα, προσβάλλει τη προσωπικότητας του και ο πατέρας έχει αξιώσεις για άρση της προσβολής (δηλαδή αποκατάσταση της επικοινωνίας), παράλειψη της στο μέλλον, αποζημίωση κατ’ άρθρον 57 ΑΚ και χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής του βλάβης, κατ’ άρθρον 59 ΑΚ.
Αν μάλιστα ο γονέας υφίσταται περιουσιακή ζημία, από τη παρεμπόδιση της επικοινωνίας από τον έτερο γονέα, μπορεί να αξιώσει και αποζημίωση. Επιπροσθέτως, ο πατέρας που το δικαίωμα επικοινωνίας του με τα τέκνα του εμποδίζεται συστηματικά, μπορεί να υποβάλλει έγκληση κατά του έτερου γονέα για μη συμμόρφωση σε δικαστική απόφαση επικοινωνίας με την επίκληση του άρθρου 169 Α ΠΚ. Δύναται λοιπόν ο πατέρας για να προστατευθεί, να χρησιμοποιήσει δια του δικηγόρου του τόσο τις ποινικές όσο και τις αστικές διαδικασίες.
Συμπερασματικά
Συνοψίζοντας, το δικαίωμα επικοινωνίας του πατέρα να επικοινωνεί με τα τέκνα του τυγχάνει προστασίας, από τα αστικά δικαστήρια με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων και της ταχύρρυθμης διαδικασίας της προσωρινής διαταγής, καθώς και με την άσκηση αγωγής και με την έκδοση αποφάσεως για αυτή.
Τονίζεται πως η συστηματική παραβίαση του δικαιώματος επικοινωνίας από τον έτερο γονέα, αποτελεί κακή άσκηση της γονικής μέριμνας και σε περίπτωση που ο γονέας που διαμένει με τα τέκνα παρεμποδίζει συστηματικά την επικοινωνία του έτερου γονέα με τα ανήλικα, ο γονέας του οποίου θίγεται το δικαίωμα επικοινωνίας μπορεί να προστατευθεί από την ελληνική δικαιοσύνη, ώστε να διαφυλάξει το δικαίωμα να επικοινωνεί με τα τέκνα του. Τέλος, αν έχει εκδοθεί απόφαση επικοινωνίας και αυτή παραβιάζεται, τότε ο γονέας που τη παραβιάζει διώκεται και ποινικά, όπως αναφέρθηκε για παραβίαση δικαστικής αποφάσεως.