Διαζύγιο ποιος φεύγει από το σπίτι; Aναμφίβολα, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις διαζυγίων που είναι αναγκαίο να αποστασιοποιηθούν οι σύζυγοι και να μη συνοικούν, ώστε να μειωθούν οι εντάσεις ανάμεσα στο ζεύγος. Ο νόμος λοιπόν προβλέπει τις αναγκαίες ρυθμίσεις, για να προφυλάξει την οικογενειακή στέγη και ειδικότερα τη ψυχολογική και συναισθηματική κατάσταση των τέκνων. Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 1393ΑΚ, ρυθμίζεται η χρήση της οικογενειακής στέγης μετά τη διακοπή της συμβίωσης, με εστίαση στη προστασία της οικογένειας και το συμφέρον των τέκνων των συζύγων. Το άρθρο 1393 ΑΚ, παρέχει στο δικαστήριο τη δυνατότητα να παραχωρήσει τη χρήση της οικογενειακής στέγης στον ένα σύζυγο, ακόμα και αν δεν έχει κάποια σχέση κυριότητας ή κατοχής σε αυτό. Ωστόσο, αυτή η πρόνοια ισχύει μέχρι να εκδοθεί η απόφαση διαζυγίου. Η απόφαση για το διαζύγιο, οδηγεί στη κατάργηση της αποφάσεως περί ρύθμισης της χρήσεως της οικογενειακής στέγης και ο σύζυγος που έχει δικαίωμα ενοχικής ή εμπράγματης φύσεως στο ακίνητο, μπορεί να το αξιώσει.
Τι προβλέπει το άρθρο 1393 ΑΚ, για την οικογενειακή στέγη; Διαζύγιο ποιος φεύγει από το σπίτι;
Στο άρθρο 1393 ΑΚ αναφέρεται, πως οικογενειακή στέγη αποτελεί το ακίνητο που έχουν οι σύζυγοι, ως οίκο κοινής διαμονή τους. Για τον νόμο είναι αδιάφορη η έννομη σχέση που συνδέει τον κάθε σύζυγο, με το συγκεκριμένο ακίνητο που χρησιμοποιούν, ως οικογενειακή στέγη τους. Κάτι που σημαίνει πως, το ακίνητο που συνιστά οικογενειακή στέγη, μπορεί να ανήκει είτε στον ένα σύζυγο, είτε στον άλλον, είτε σε κάποιο τρίτο πρόσωπο. Θα πρέπει όμως, να είναι η κύρια διαμονή του ζεύγους και όχι ένα ακίνητο που χρησιμοποιούν για μικρό χρονικό διάστημα, όπως για παράδειγμα ένα εξοχικό.
Μετά από τη διάσταση των συζύγων, η χρήση της οικογενειακής στέγης ρυθμίζεται είτε συναινετικά, είτε με κατάθεση αγωγής κατά τη διαδικασία των γαμικών διαφορών ή μετά από τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων προσωρινής ρύθμισης της κατάστασης. Η παραμονή του συζύγου στο ακίνητο, με το οποίο δε συνδέεται με έννομη σχέση είναι νόμιμη, μέχρι την έκδοση αποφάσεως από τις αναφερθείσες διαδικασίες. Σε περίπτωση λοιπόν άρνησης του να αποδώσει το ακίνητο που συνιστά οικογενειακή στέγη, δεν πραγματοποιεί αντιποίηση νομής καθώς διαμένει σε αυτό δυνάμει της έννομης σχέσης του γάμου. Ο σύζυγος – κύριος ή κάτοχος του ακινήτου που είναι οικογενειακή στέγη, δε χάνει τη κυριότητα και τη νομή του ακινήτου, αλλά τη νομή του σε αυτό την ασκεί, δια του δικαιούχου συζύγου που έχει τη κατοχή του ακινήτου.
Η παραμονή του συζύγου στην οικογενειακή στέγη, βασίζεται στην έννομη σχέση του γάμου, στη κατοχή του στο ακίνητο, στη νομοθεσία και στη δικαστική απόφαση, γεγονός που σημαίνει πως δε πραγματοποιεί παράνομη προσβολή της νομής, του άλλου συζύγου-κυρίου του ακίνητου. Σημαντικό είναι να λεχθεί πως, ο σύζυγος – κύριος του ακινήτου δε δύναται να αιτηθεί τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων νομής, κατά του δικαιούχου καθώς η νομή του δεν δέχεται παράνομη προσβολή.
Αν όμως έχει ρυθμιστεί η χρήση της οικογενειακής στέγης, δυνάμει δικαστικής αποφάσεως και ακολουθήσει η λύση του γάμου με την απόφαση του διαζυγίου, επέρχεται αυτοδίκαιη παύση του υποχρεωτικού χαρακτήρα της διάταξης για την οικογενειακή στέγη και ο σύζυγος που έχει την ιδιότητα του κύριου ή νομέα του ακινήτου, επανέρχεται και πάλι στα δικαιώματα του στο ακίνητο, ενώ ο σύζυγος που παρέμενε σε αυτό λόγω της διακοπής της συμβίωσης, χάνει κάθε δικαίωμα του στο ακίνητο. Αν μάλιστα δε δεχτεί να αποδώσει το ακίνητο στον σύζυγο που συνδέεται ενοχικά ή εμπράγματα με αυτό, ο σύζυγος κύριος – νομέας ή μισθωτής του ακινήτου, μετά την εκδοση αποφάσεως διαζυγίου μπορεί να ζητήσει την απόδοση του είτε με κατάθεση αγωγής ή και με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων.
Στο επίκεντρο των διατάξεων, που αφορούν την οικογενειακή στέγη βρίσκεται η γενική ρήτρα της επιείκειας, η οποία βασίζεται στη στάθμιση των ειδικών συνθηκών κάθε συζύγου, καθώς και του συμφέροντος των ανήλικων τέκνων που διέπει το οικογενειακό δίκαιο συνολικά.
Για να πραγματοποιηθεί η παραχώρηση της χρήσης της οικογενειακής στέγης, σε περίπτωση που ο σύζυγος που διαμένει σε αυτή αρνείται, θα πρέπει ο σύζυγος- κύριος να ασκήσει καταψηφιστική αγωγή κατά του άλλου συζύγου. Για την εκδίκαση της αγωγής αυτής, αρμόδιο δικαστήριο είναι το Μονομελές Πρωτοδικείο, του τόπου κατοικίας του εναγομένου συζύγου και η εκδίκαση της γίνεται σύμφωνα με την ειδική διαδικασία των οικογενειακών διαφορών.
Για το ορισμένο της αγωγής, είναι αναγκαίο στο περιεχόμενο της να συμπεριλαμβάνονται τα ακόλουθα: α) η σύναψη του γάμου μεταξύ των διαδίκων, β) η διακοπή της συμβίωσης τους, γ)τα πραγματικά περιστατικά που συνιστούν τις ειδικές συνθήκες των συζύγων, δ) οι λόγοι για τους οποίους η παραχώρηση της χρήσης της οικογενειακής στέγης είναι για το συμφέρον των τέκνων και ε) οι λόγοι επιείκειας που επιβάλλουν τη παραχώρηση της χρήσης της οικογενειακής στέγης. Το αίτημα δεν είναι άλλο, από τη παραχώρηση τη χρήσης της οικογενειακής στέγης στον ενάγοντα, καθώς και το προσωρινά εκτελεστό της αποφάσεως.
Συμπερασματικά
Συνοψίζοντας, μέχρι την έκδοση αποφάσεως διαζυγίου κατά το χρονικό διάστημα της διάστασης των συζύγων και μέχρι να εκδοθεί απόφαση διαζυγίου, για λόγους επιείκειας η οικογενειακή στέγη, δηλαδή το ακίνητο που συνιστά την κύρια κατοικία των συζύγων, δύναται να παραχωρηθεί στον σύζυγο που δεν έχει κανένα εμπράγματο ή ενοχικό δικαίωμα στο ακίνητο. Μια τέτοια απόφαση όμως, έχει προσωρινό χαρακτήρα και αναιρείται μετά την έκδοση του διαζυγίου. Μετά την έκδοση του διαζυγίου, ο σύζυγος που συνδέεται εμπράγματα ή ενοχικά με το ακίνητο ανακτά και πάλι όσα δικαιώματα είχε στο ακίνητο.