Αποδοχή κληρονομιάς. Η κληρονομιά αποτελείται από το ενεργητικό και το παθητικό αυτής. Το ενεργητικό της κληρονομιάς, μπορεί να περιλαμβάνει όλα τα ακίνητα δηλαδή διαμερίσματα, αγροτεμάχια, οικόπεδα, τους τραπεζικούς λογαριασμούς καθώς και τυχόν επενδυτικά προϊόντα όπως είναι τα μερίσματα, οι μετοχές και τα ομόλογα. Στο ενεργητικό της κληρονομιάς ανήκουν, τα κοσμήματα, τα έργα τέχνης τα αυτοκίνητα, οι μοτοσυκλέτες, τα σκάφη και φυσικά η οικοσκευή του θανόντος. Το παθητικό της κληρονομιάς, περιλαμβάνει τα χρέη της περιουσίας.
Αν ο κληρονόμος διαπιστώσει, πως το παθητικό της κληρονομιάς υπερβαίνει το ενεργητικό, ο κληρονόμος μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα αποποίησης που έχει, κάτι όμως που μπορεί να πράξει εντός χρονικού διαστήματος τεσσάρων μηνών από το θάνατο του κληρονομούμενου ή σε περίπτωση που υφίσταται διαθήκη από την ημερομηνία δημοσίευσης αυτής. Η αποδοχή της κληρονομιάς, μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: 1) σιωπηρά ή 2) με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Σημαντικό είναι να λεχθεί πως τεκμαίρεται, πως έχει γίνει σιωπηρή αποδοχή αν παρέλθει το διάστημα των τεσσάρων μηνών από το θάνατο του κληρονομούμενου, χωρίς να γίνει αποποίηση. Το συμβολαιογραφικό έγγραφο χρησιμοποιείται για την αποδοχή μόνο των ακινήτων της κληρονομιάς.
Αποδοχή κληρονομιάς – Ποιες οι τάξεις των διαδοχών
Αν δεν υπάρχει διαθήκη ακολουθείται η εξ’ αδιαθέτου διαδοχή ως ακολούθως: Πρώτη Τάξη : Τέκνα (άρθρο 1813 ΑΚ) Ως κληρονόμοι εξ αδιαθέτου στην πρώτη τάξη καλούνται οι κατιόντες του κληρονομουμένου. Ο πλησιέστερος από αυτούς αποκλείει τον απώτερο της ίδιας ρίζας. Στη θέση κατιόντος που δεν ζει κατά την επαγωγή υπεισέρχονται, οι κατιόντες που μέσω αυτού συνδέονται με συγγένεια με τον κληρονομούμενο (διαδοχή κατά ρίζες). Τα τέκνα κληρονομούν κατά ισομοιρία. Δεύτερη Τάξη: Γονείς – Αδέλφια (άρθρο 1814 ΑΚ) Στη δεύτερη τάξη καλούνται μαζί, οι γονείς του κληρονομουμένου, οι αδελφοί, καθώς και τέκνα και εγγονοί αδελφών που έχουν πεθάνει πριν από αυτόν. Οι γονείς και οι αδελφοί κληρονομούν, κατά ισομοιρία και τα τέκνα ή οι εγγονοί αδελφών που έχουν πεθάνει πριν από τον κληρονομούμενο, κληρονομούν κατά ρίζες. Τα τέκνα αδελφού του κληρονομουμένου που έχει πεθάνει πριν από αυτόν, αποκλείουν τους εγγονούς της ίδιας ρίζας.
Ετεροθαλείς αδελφοί (άρθρο 1815 ΑΚ) Ετεροθαλείς αδελφοί, αν συντρέχουν με γονείς ή με αμφιθαλείς ή με τέκνα ή εγγονούς αμφιθαλών αδελφών, παίρνουν το μισό της μερίδας που ανήκει στους αμφιθαλείς. Το μισό επίσης παίρνουν και τα τέκνα ή οι εγγονοί ετεροθαλών αδελφών, που έχουν πεθάνει πριν από τον κληρονομούμενο. Τρίτη Τάξη: Παππούδες- Γιαγιάδες (άρθρο 1816 ΑΚ) Στην τρίτη τάξη καλούνται οι παππούδες και οι γιαγιάδες του κληρονομουμένου και από τους κατιόντες τους, τα τέκνα και οι έγγονοι.
Αν κατά την επαγωγή ζουν οι παππούδες και οι γιαγιάδες και των δύο γραμμών, κληρονομούν μόνο αυτοί κατά ισομοιρία. Αν κατά την επαγωγή δεν ζει ο παππούς ή η γιαγιά από την πατρική ή τη μητρική γραμμή, στη θέση εκείνου που έχει πεθάνει υπεισέρχονται τα τέκνα και οι εγγονοί του. Αν δεν υπάρχουν τέκνα και έγγονοι, η μερίδα αυτού που έχει πεθάνει περιέρχεται στον παππού ή τη γιαγιά, της ίδιας γραμμής και, αν δεν υπάρχει, στα τέκνα και στους εγγόνους του. Αν κατά την επαγωγή δεν ζουν ο παππούς και η γιαγιά, είτε από την πατρική είτε από τη μητρική γραμμή και δεν υπάρχουν τέκνα και εγγονοί αυτών που έχουν πεθάνει, κληρονομούν μόνο ο παππούς ή η γιαγιά ή τα τέκνα και οι εγγονοί τους από την άλλη γραμμή.
Κλείστε ραντεβού με τον δικηγόρο για κληρονομικά Κωνσταντίνο Καμουζή για την δική σας υπόθεση.
Τα τέκνα κληρονομούν κατά ισομοιρία και αποκλείουν τους εγγονούς της ίδιας ρίζας. Οι εγγονοί κληρονομούν κατά ρίζες. Τέταρτη Τάξη : Προπαππούδες – Προγιαγιάδες (άρθρο 1817 ΑΚ) Στην τέταρτη τάξη καλούνται οι προπαππούδες και οι προγιαγιάδες του κληρονομουμένου. Οι προπαππούδες και οι προγιαγιάδες που ζουν κατά το χρόνο της επαγωγής, κληρονομούν κατά ισομοιρία ανεξάρτητα αν ανήκουν στην ίδια ή σε διάφορες γραμμές. Ο επιζών σύζυγος (άρθρο 1820 ΑΚ) Εκείνος από τους συζύγους που επιζεί καλείται, ως κληρονόμος εξ αδιαθέτου, με τους συγγενείς της πρώτης τάξης στο τέταρτο (1/4) και με τους συγγενείς των άλλων τάξεων στο μισό (1/2) της κληρονομίας.
Επιπλέον παίρνει ως εξαίρετο, ανεξάρτητα από την τάξη με την οποία καλείται, τα έπιπλα, σκεύη, ενδύματα και άλλα τέτοια οικιακά αντικείμενα που τα χρησιμοποιούσαν, είτε μόνος εκείνος που επιζεί, είτε και οι δύο σύζυγοι. Αν όμως υπάρχουν τέκνα του συζύγου που πέθανε, λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες και αυτών, εφόσον το επιβάλλουν οι ειδικές περιστάσεις για λόγους επιείκειας. Πέμπτη Τάξη: Ο επιζών σύζυγος αν δεν υπάρχουν συγγενείς μέχρι και 4ης τάξεως (άρθρο 1821 ΑΚ) Αν δεν υπάρχουν συγγενείς της πρώτης, της δεύτερης, της τρίτης και της τέταρτης τάξης, ο σύζυγος που επιζεί καλείται ως εξ αδιαθέτου κληρονόμος σε ολόκληρη την κληρονομία. Έκτη Τάξη : Δημόσιο (άρθρο 1824 ΑΚ)Αν κατά την επαγωγή της κληρονομίας δεν υπάρχει ούτε συγγενής από εκείνους που καλούνται κατά το νόμο, ούτε σύζυγος του κληρονομουμένου, ως εξ αδιαθέτου κληρονόμος καλείται το δημόσιο.
Σε περίπτωση που υφίσταται διαθήκη, με αυτή ορίζονται οι κληρονόμοι σύμφωνα με τη θέληση του διαθέτη, σε ποσοστά που διαφέρουν από αυτά της εξ’ αδιαθέτου διαδοχής ή σε εξειδικευμένα περιουσιακά στοιχεία. Μέσω της διαθήκης, δίδεται η δυνατότητα στον διαθέτη να ορίσει ως κληρονόμους του άτομα που δεν θα κληρονομούσαν αν δεν υπήρχε διαθήκη, αφού δε θα αναφέρονταν στο σύστημα των τάξεων της εξ’ αδιαθέτου διαδοχής.
Η αποδοχή της κληρονομίας με συμβολαιογραφική πράξη, μπορεί να γίνει οποτεδήποτε μέσα στα χρόνια. Η δήλωση βούλησης του προσωρινού κληρονόμου στον οποίο έχει επαχθεί η κληρονομιά, πως δέχεται την κληρονομιά και πως επιθυμεί να καταστεί οριστικός κληρονόμος, είναι ο ορισμός της αποδοχής της κληρονομιάς. Διακρίνεται σε ρητή αποδοχή της, που γίνεται με σύνταξη σχετικής πράξης αποδοχής της κληρονομιάς η οποία λαμβάνει συνήθως συμβολαιογραφικό τύπο, καθώς είναι απαραίτητο το δημόσιο έγγραφο και σε σιωπηρή αποδοχή της κληρονομιάς που γίνεται με ποικίλους τρόπους, που έχουν σχέση με πράξεις ή παραλείψεις του προσωρινού κληρονόμου, με πιο συνήθη τρόπο σιωπηρής αποδοχής της κληρονομιάς, τη παράλειψη του προσωρινού κληρονόμου να αποποιηθεί την κληρονομιά, εντός της οριζόμενης προθεσμίας των τεσσάρων (4) μηνών από τότε που έλαβε γνώση της επαγωγής της κληρονομιάς και τον λόγο της επαγωγής και ως εκ τούτου αποδέχθηκε τη κληρονομιά σιωπηρώς.
Ολοκληρώνοντας
Σε περίπτωση που η κληρονομιά έχει χρέη που είναι περισσότερα από το ενεργητικό της, ο νόμος δίνει τη δυνατότητα προστασίας του κληρονόμου. Για να προστατευθεί ο κληρονόμος και να μην ευθύνεται με την ατομική του περιουσία απέναντι στους δανειστές του κληρονομούμενου, θα πρέπει να κάνει χρήση της διαδικασίας της αποδοχής της κληρονομίας με το ευεργέτημα της απογραφής. Η αποδοχή της κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής, έχει ως αποτέλεσμα να μην ευθύνεται ο κληρονόμος με τη προσωπική του περιουσία για τα χρέη της κληρονομιάς, αλλά ευθύνεται μέχρι το ενεργητικό της κληρονομιάς.