Εξώδικο για διαζύγιο. Το εξώδικο συνιστά ένα έγγραφο, που έχει ως σκοπό να βρεθεί μία συμβιβαστική και εξωδικαστική επίλυση της διαφοράς που έχει ανακύψει μεταξύ του αποστολέα και του παραλήπτη του συγκεκριμένου εγγράφου. Ουσιαστικά, το εξώδικο αποτελεί θα λέγαμε το τελευταίο προειδοποιητικό <<καμπανάκι>>, πριν τη δικαστηριακή διένεξη σε περίπτωση που δεν δύναται να επιλυθεί η διαφορά με συμβιβαστικό τρόπο, ανάμεσα στα μέρη.
Ποιες είναι οι σημαντικότερες χρησιμότητες του εξωδίκου στις περιπτώσεις των διαζυγίων;
Στις περιπτώσεις των διαζυγίων, το εξώδικο θα λέγαμε πως έχει δύο βασικές χρησιμότητες. Η πρώτη χρησιμότητα του εξωδίκου είναι επί συναινετικού διαζυγίου, να δημιουργήσει ένα χρονικό ορόσημο επίσπευσης, προκειμένου να παύσουν οι ατέρμονες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο ζεύγος, που δεν οδηγούν σε κάποιο γόνιμο αποτέλεσμα, παρά μόνο σε περισσότερες έριδες. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις για παράδειγμα, που οι σύζυγοι σκεπτόμενοι πολλαπλές παραμέτρους αλλά και επηρεαζόμενοι από συναισθηματικούς παράγοντες, ο ένας από τους δύο κωλυσιεργεί και δεν προβαίνει στην συναινετική λύση του γάμου, που είναι η επιθυμία του άλλου συζύγου. Μέσα από ένα εξώδικο, σε αρκετές περιπτώσεις, μπορεί ο σύζυγος που δεν θέλει να προχωρήσει σε λύση του γάμου, να λάβει το μήνυμα και να αρχίσει να διαπραγματεύεται τη λύση του γάμου του, χωρίς να αφήνει το χρόνο να κυλά, κάτι που αναμφίβολα αυξάνει τις εντάσεις ανάμεσα στο ζεύγος.
Η πρακτική της επίδοσης Εξωδίκου
Η πρακτική της επίδοσης εξωδίκου σε τέτοιες περιπτώσεις, που αναφέρει στο κείμενο του συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, μετά από το οποίο θα ακολουθήσουν δικαστηριακές ενέργειες, έχω παρατηρήσει πως σε αρκετές περιπτώσεις έχει φέρει αποτέλεσμα. Ο άλλος σύζυγος μόλις κατανοήσει, πώς μετά από το χρονικό διάστημα που αναφέρεται ξεκάθαρα στο εξώδικο, θα ακολουθήσουν δικαστηριακές ενέργειες προκειμένου να αποφύγει το συναισθηματικό και οικονομικό φόρτο των δικαστηρίων, προβαίνει σε μία γόνιμη και για τα δύο μέρη διαπραγμάτευση, η οποία αναμφίβολα έχει ως τελικό παρονομαστή, τις καλύτερες σχέσεις ανάμεσα στον πρώην ζεύγος γεγονός που ωφελεί τα τέκνα τους, αφού η συναινετική διαδικασία είναι γνωστό πως αποκλιμακώνει τις εντάσεις. Έχει παρατηρηθεί άλλωστε πως, οι δικαστικές διαδικασίες του διαζυγίου με αντιδικία, αυξάνουν τις διαμάχες και τις έριδες ανάμεσα στο ζεύγος, δημιουργώντας ένα κλίμα οικογενειακής πόλωσης που στις περισσότερες των περιπτώσεων, δεν ευνοεί τις σχέσεις γονέων τέκνων, ειδικότερα τις σχέσεις τέκνου με τον γονέα που δεν διαμένει μαζί του.
Η άλλη βασική χρησιμότητα του εξωδίκου σε υποθέσεις διαζυγίων, είναι να λειτουργήσει το εξώδικο ως ένα επίσημο αποδεικτικό έγγραφο, που φέρει τα εχέγγυα της επίδοσης μέσω ενός δικαστικού επιμελητή και πιστοποιεί χρονικά πως, ο σύζυγος που αναγκάστηκε να απομακρυνθεί από τη συζυγική στέγη, δεν προέβη σε εγκατάλειψη της συζυγικής στέγης, αλλά πραγματοποίησε την απομάκρυνση του από αυτή, έχοντας εύλογη αιτία.
Συνήθης περιπτώσεις κατά τις οποίες ο σύζυγος, αναγκάζεται να απομακρυνθεί από την συζυγική οικογενειακή στέγη είναι οι περιπτώσεις κατά τις οποίες, οι σχέσεις ανάμεσα στο ζεύγος έχουν υψηλό βαθμό εντάσεων, κάνοντας τη συμβίωση αφόρητη και φυσικά οι περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας, κατά τις οποίες το θύμα αναγκάζεται να αποχωρήσει από την οικογενειακή στέγη, προκειμένου να διαφυλάξει τη σωματική του ακεραιότητα από τις επιθέσεις του άλλου συζύγου. Με την επίδοση λοιπόν ενός εξωδίκου μέσω δικαστικού επιμελητή, ο σύζυγος που απομακρύνεται από τη συζυγική στέγη, δηλώνει το λόγο για τον οποίο προβαίνει στη συγκεκριμένη ενέργεια, προκειμένου να έχει μία αυξημένη αποδεικτική βαρύτητα, στην περίπτωση που ο έτερος σύζυγος προβεί σε αγωγή διαζυγίου, επικαλούμενος το μαχητό τεκμήριο της εγκατάλειψης της συζυγικής στέγης.
Θα λέγαμε πως στην πράξη, αυτές είναι οι δύο βασικότερες χρησιμότητες του εξώδικου στις περιπτώσεις διαζυγίων. Αν και ένα εξώδικο, δεν έχει δεσμευτικό νομικά χαρακτήρα, με την έννοια πως δεν αποτελεί δικαστική απόφαση και ως εκ τούτου, δεν μπορεί να αναγκάσει τον αποδέκτη του σε πράξη ή παράλειψη απειλώντας κυρώσεις, δε παύει ωστόσο να είναι ένα έγγραφο επίσημο, το οποίο επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή και υπάρχει αποδεικτικό επιδόσεως, το οποίο αναφέρει την προθεσμία που επιδόθηκε, κάτι το οποίο δικαστηριακά έχει την αποδεικτική του βαρύτητα.
Στις περιπτώσεις ενός συναινετικού διαζυγίου ή κατά το στάδιο των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στο ζεύγος, για το πότε και αν θα λύσουν συναινετικά το γάμο τους, καθώς και για τα ζητήματα που αφορούν τα κοινά τους τέκνα και περιουσιακά αποκτήματα, το εξώδικο μπορεί να λειτουργήσει ως επιτακτικός παράγοντας, προκειμένου να παύσει η διαιώνιση των συζητήσεων ανάμεσα στο ζεύγος για το αν θα προχωρήσει ή όχι το συναινετικό διαζύγιο και στις περιπτώσεις που το συναινετικό διαζύγιο δεν είναι εφικτό να πραγματοποιηθεί ανάμεσα στο ζεύγος, καθώς υπάρχουν σοβαρές διαφωνίες και διαστάσεις απόψεων, το εξώδικο μπορεί να δράσει θα λέγαμε προληπτικά, προκειμένου να εφοδιάσει τον αποστολέα του, με τα αποδεικτικά επιχειρήματα που θα του χρειαστούν σε περίπτωση που ακολουθήσει τη διαδικασία της αντιδικίας, ώστε να μπορέσει αποτελεσματικότερα να αιτιολογήσει τις ενέργειες που πραγματοποίησε, για να δικαιολογήσει πως δεν αποτελούν ενέργειες αδιαφορίας αλλά τις έπραξε έχοντας εύλογη αιτία, προκειμένου είτε να αποκλιμακώσει την τεταμένη κατάσταση που είχε με το σύζυγό του, είτε να προστατεύσει τη σωματική του ακεραιότητα και την ψυχική του υγεία.
Θα πρέπει να τονιστεί όμως πως η σύνταξη του εξωδίκου, θα πρέπει να γίνει με πολύ προσοχή για να αποφευχθούν λάθη που μπορεί να χρησιμοποιηθούν από την αντίδικη πλευρά. Ο δικηγόρος Οικογενειακού Δικαίου Κωνσταντίνος Καμουζής είναι δίπλα σας με αμεσότητα.