Το εξώδικο αποτελεί ένα κρίσιμο για τη πορεία μιας υπόθεσης έγγραφο, το οποίο θα πρέπει να συνταχθεί από δικηγόρο και να κοινοποιηθεί στο αποδέκτη-αντίδικο με δικαστικό επιμελητή, ο οποίος θα πρέπει να συντάξει και έκθεση επίδοσης και παραλαβης εξωδίκου, ώστε να πιστοποιηθεί επισήμως η παραλαβή του από τον αποδέκτη και να μη μπορεί να αμφισβητηθεί πως επιδόθηκε.
Το εξώδικο αποτελεί ένα έγγραφο με αυξημένη αποδεικτική ισχύ, αφενός διότι φέρει βέβαιη χρονολογία, αφετέρου γιατί η επίδοση του πραγματοποιείται από δικαστικό επιμελητή και δεν επιδέχεται αμφισβητήσεως.
Τι συνέπειες έχει το εξώδικο;
Το εξώδικο έχει ως σκοπό να βρεθεί μια συναινετική και εξωδικαστική λύση για τη διαφορά που έχει ανακύψει μεταξύ του αποστολέα και του λήπτη του. Αποτελεί θα λέγαμε το τελευταίο καταφύγιο πριν τη δικαστηριακή διένεξη και δρα προειδοποιητικά εκφράζοντας τις θέσεις του αποστολέα επί του κρίσιμου ζητήματος.
Πέραν τουτου, με το εξώδικο μπορεί κάποιος να προειδοποιήσει τον λήπτη, ώστε να πραγματοποιήσει κάποια πράξη ή να παύσει κάποια ενέργεια του, καθώς παραβιάζονται τα δικαιώματα του ή θίγονται τα συμφέροντα του. Συχνά παραδείγματα εξωδίκων είναι οι διαμαρτυρίες για συμπεριφορές, όπως οχλήσεις από θορύβους, οι προσκλήσεις για τα ζητήματα που σχετίζονται με το δικαίωμα επικοινωνίας με τα τέκνα, καθώς και τυχόν άλλα ζητήματα που αφορούν τα τέκνα μετά τη διάσταδη των συζύγων.
Άλλη μια χρήση του εξωδίκου είναι, η γνωστοποίηση υπαναχώρησης ή πληρεξουσίου, η οποία παράγει αυτοδίκαια έννομες συνέπειες. Σημαντικό είναι να επισημανθεί πως, από την ημέρα επίδοσης του εξωδίκου ξεκινούν να υπολογίζονται οι τόκοι υπερημερίας στις περιπτώσεις που αφορούν οφειλές χρηματικών ποσών.
Μια σημαντική παρατήρηση που θα πρέπει να γνωρίζετε είναι, πως η κοινοποίηση εξωδίκου σε κάποιες περιπτώσεις δεν αποτελεί απλά έκθεση της θέσεως του αποστολέα επί ενός ζητήματος που έχει ανακύψει, αλλά είναι εκ του νόμου υποχρεωτικό να αποσταλλεί εξώδικο πριν από τη προσφυγή στα αρμόδια δικαστήρια. Συνήθεις τέτοιες περιπτώσεις είναι οι μισθωτικές διαφορές, στις οποίες για να πραγματοποιηθεί η διαταγή απόδοσης μισθίου και πληρωμής οφειλόμενων ενοικίων, θα πρέπει να έχει εξώδικο στο μισθωτή που να αναφέρει πως θα πρέπει να αποδώσει τα ενοίκια που οφείλει με τους τόκους, εντός ορισμένης προθεσμίας και να δηλώνεται πως σε περίπτωση που δε καταβάλλει τα οφειλόμενα, θα ακολουθηθεί η δικαστηριακή οδός.
Τι πρέπει να κάνω όταν μου έρθει εξώδικο;
Πολλοί κάνουν το λάθος να αντιμετωπίζουν το εξώδικο, ως ένα έγγραφο άνευ σημασίας. Στη πραγματικότητα όμως το εξώδικο αποτελεί ένα κρισιμο έγγραφο, αφενός γιατί αποτελεί προστάδιο πριν από τη δικαστηριακή διενεξη, αφετέρου διότι σε μερικές περιπτώσεις όπως οι μισθωτικές που αναφέρθηκαν, παράγει με την επίδοση του αποτελέσματα. Άλλες τέτοιες περιπτώσεις κατά τις οποίες το εξωδικο παράγει έννομα αποτελέσματα, είναι η δήλωση υπαναχώρησης από σύμβαση και η καταγγελια της σύμβασης.
Θα πρέπει λοιπόν μόλις κάποιος λάβει ένα εξώδικο, να πράξει ώριμα και να συμβουλευτεί το δικηγόρο του για να λάβει ορθή ενημέρωση, ώστε να γνωρίζει τη πιθανή πορεία της υποθέσεως που τον αφορά, αποφεύγοντας τυχόν λάθος χειρισμούς.
Αν δε γίνουν οι σωστές δικονομικές ενέργειες απο την αρχή, ήτοι όταν λάβει κανείς ένα εξώδικο, μπορεί να είναι δύσκολο να αναστραφουν οι λάθος χειρισμοί. Το ίδιο ισχύει και κατά το στάδιο της αποστολης εξωδίκου. Θα πρέπει το περιεχόμενο του κειμένου προς αποστολή να περιλαμβάνει όσα ακριβώς χρειάζεται, ούτε περισσότερα, ούτε λιγότερα.
Μπορώ να στείλω εξώδικο χωρίς δικηγόρο;
Πρακτικά μπορείτε να αποστείλετε εξώδικο χωρίς δικηγόρο, αλλά μια τέτοια ενέργεια είναι πολύ επικίνδυνη, καθώς μπορούν να γινουν μοιραία νομικα σφάλματα, να αποσπαστούν ομολογίες ή να αναγνωριστούν καταστάσεις. Άλλωστε σε αρκετές περιπτώσεις, ένα εξώδικο γραμμένο απο μη νομικό, μπορεί να παραλείπει ουσιώδεις θέσεις του αποστολέα, να αποκαλύπτει επιχειρήματα που δε θα έπρεπε να τεθούν, να υπεραναλύει γεγονότα που δε θα έπρεπε να γίνουν γνωστά και αντί να δρα προς όφελος του αποστολέα, να χρησιμοποιείται από τον λήπτη και να τον βοηθά να επαυξάνει την επιχειρηματολογική του ισχύ. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως αν υπάρχουν πολλοί δικηγόροι σε ενα γραφείο, το εξώδικο συνηθίζεται να το γράφουν ή να απαντούν σε αυτό οι εμπειρότεροι.
Συμπερασματικά
Συνοψίζοντας, το εξώδικο αποτελεί ένα κρίσιμο έγγραφο που θα πρέπει να αντιμετωπίζεται τόσο απο τον αποστολέα, όσο και από το λήπτη με τη δέουσα προσοχή. Σε ορισμένες διαφορές, το εξώδικο αποτελεί αναγκαίο προστάδιο και παράγει έννομα αποτελέσματα. Τέλος, η συγγραφή του καθώς και η απάντηση σε αυτό θα πρέπει να έχουν σαφήνεια, ακριβολογία, πληρότητα και όχι υπερανάλυση.