Σύμφωνα με τον Ελληνικό Αστικό Κώδικα, το δώμα (ή η ταράτσα) θεωρείται κοινόχρηστο ακίνητο, εκτός εάν υπάρχει διαφορετική καθορισμένη διάταξη στον ορισμό της οροφοκτησίας. Αυτό σημαίνει, γενικά, ότι κάθε ιδιοκτήτης ενός ορόφου ή ενός διαμερίσματος έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το δώμα για κοινή χρήση, όπως για την εγκατάσταση κλιματιστικών μηχανημάτων, ηλιακών θερμοσίφωνων ή φωτοβολταϊκών πλαισίων.
Ένα διαμέρισμα στο δώμα είναι νόμιμο μόνο εάν έχει καθοριστεί ως τέτοιο στον ορισμό της οροφοκτησίας. Αυτό προϋποθέτει την συγκεκριμένη αναφορά στο διαμέρισμα, με ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τη θέση και το μέγεθος του. Επιπλέον, η κατασκευή του διαμερίσματος πρέπει να πληροί τις τεχνικές και πολεοδομικές προδιαγραφές.
Σε περίπτωση που ένα διαμέρισμα στο δώμα κατασκευάστηκε χωρίς την καθορισμένη διάταξη που το ορίζει ως τέτοιο στον ορισμό της οροφοκτησίας, τότε αυτό θεωρείται παράνομο. Σε αυτήν την περίπτωση, ο ιδιοκτήτης του διαμερίσματος μπορεί να αντιμετωπίσει ποινικές και διοικητικές κυρώσεις.
Επιπλέον, η διάρθρωση και η κατασκευή του διαμερίσματος στο δώμα μπορεί να γίνει μόνο αν έχει προηγηθεί σχετική οριζόντια ιδιοκτησία στον ορισμό της οροφοκτησίας, και πρέπει να πληροί τις αναγκαίες τεχνικές και πολεοδομικές προϋποθέσεις.
Για να είναι νόμιμο ένα διαμέρισμα σε δώμα, πρέπει να πληρούνται τα παρακάτω κριτήρια:
- Πρέπει να έχει οριστεί ρητώς ως διαμέρισμα σε δώμα στη συστατική πράξη της οροφοκτησίας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει σαφής αναφορά στο διαμέρισμα, συμπεριλαμβανομένης της θέσης και της έκτασής του, στον τίτλο ιδιοκτησίας της κτιριακής μονάδας.
- Η κατασκευή του διαμερίσματος πρέπει να πληροί όλες τις τεχνικές και πολεοδομικές διατάξεις που ισχύουν για τέτοιου είδους κατασκευές.
Σε περίπτωση που δεν πληρούνται αυτά τα κριτήρια, τότε το διαμέρισμα σε δώμα θεωρείται παράνομο. Αυτό σημαίνει ότι ο ιδιοκτήτης του διαμερίσματος μπορεί να αντιμετωπίσει νομικές κυρώσεις και προβλήματα.
Το δώμα σε μια κτιριακή μονάδα θεωρείται κοινόχρηστο πράγμα, εκτός αν η συστατική πράξη της οροφοκτησίας έχει άλλη διάταξη. Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι ιδιοκτήτες των ορόφων έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν το δώμα για κοινή χρήση, για παράδειγμα για την εγκατάσταση κλιματιστικών, ηλιακών θερμοσίφωνων ή φωτοβολταϊκών πάνελ.
Είναι σημαντικό να τηρούνται οι νομικοί κανόνες και οι διαδικασίες για να διασφαλιστεί ότι ένα διαμέρισμα σε δώμα είναι νόμιμο και νομικά ασφαλές.
Συνεπώς, για να θεωρείται νόμιμο το διαμέρισμα σε δώμα, πρέπει να πληρούνται τα εξής κριτήρια:
- Πρέπει να έχει οριστεί ως τέτοιο στη συστατική πράξη της οροφοκτησίας.
- Η κατασκευή του πρέπει να συμμορφώνεται με τις τεχνικές και πολεοδομικές διατάξεις.
Αν δεν πληρούνται αυτά τα κριτήρια, τότε το διαμέρισμα σε δώμα θεωρείται παράνομο. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, το δώμα μπορεί να διαιρεθεί σε οριζόντια ιδιοκτησία μόνον εάν έχει γίνει η ανάλογη καταχώρηση στη συστατική πράξη της οροφοκτησίας. Επιπλέον, η κατασκευή και η διαρρύθμιση του διαμερίσματος στο δώμα πρέπει να πληρούν τις τεχνικές και πολεοδομικές προδιαγραφές που καθορίζονται από τις σχετικές διατάξεις.
Αυτό σημαίνει ότι, προκειμένου να είναι νόμιμη η κατασκευή ενός διαμερίσματος σε δώμα, πρέπει να πληρούνται επιπλέον και τα εξής κριτήρια:
- Η κατασκευή του διαμερίσματος πρέπει να έχει λάβει έγκριση από την αρμόδια πολεοδομική αρχή.
- Η κατασκευή του διαμερίσματος πρέπει να συμμορφώνεται με τις τεχνικές προδιαγραφές που προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις.
Σε περίπτωση που δεν πληρούνται τα παραπάνω κριτήρια, η κατασκευή του διαμερίσματος σε δώμα θεωρείται παράνομη, και μπορούν να επιβληθούν κυρώσεις στον ιδιοκτήτη του οικοπέδου ή της οικοδομής.