Η νομική αντιμετώπιση του φαινομένου του bullying στην Ελλάδα ρυθμίζεται μέσω του Νόμου 4850/2023 με τίτλο “Κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας στον χώρο της εκπαίδευσης (Σύμβαση της Ζυρίχης) και άλλες σχετικές διατάξεις”.
Σύμφωνα με τον εν λόγω νόμο, το bullying αντιμετωπίζεται ως ποινικό αδίκημα και καθορίζεται η επιβολή ποινών φυλάκισης.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 312 του Ποινικού Κώδικα, “κάθε πρόσωπο που, με σκοπό, χρησιμοποιώντας σωματική ή ψυχολογική βία ή απειλώντας με αυτήν, προκαλεί σωματική ή ψυχολογική βλάβη σε ανήλικο ή σε άτομο με αναπηρία ή ευάλωτη κατάσταση, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης.”
Επιπλέον, ο νόμος προβλέπει την υποχρέωση του δράστη του bullying να αποζημιώσει το θύμα, είτε για τυχόν οικονομικές ζημιές που υπέστη, είτε για τυχόν ψυχολογικές βλάβες. Η αξίωση αποζημίωσης μπορεί να γίνει είτε από τον ίδιο το θύμα, είτε από τους γονείς ή τους κηδεμόνες του.
Πρέπει να τονιστεί ότι, εκτός από τις ποινικές και αστικές κυρώσεις, το bullying μπορεί να έχει και διοικητικές συνέπειες. Συγκεκριμένα, το σχολείο όπου διαπραγματεύεται το bullying μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο.
Η νομική αντιμετώπιση του bullying αποτελεί σημαντικό βήμα για την προστασία των παιδιών από αυτή την αρνητική πρακτική. Ωστόσο, πρέπει να γίνεται κατανόηση ότι η νομική διάταξη από μόνη της δεν αρκεί για την εξάλειψη του bullying, και απαιτούνται επίσης εκπαιδευτικές προσπάθειες και προληπτικά μέτρα για την αντιμετώπισή του σε επίπεδο σχολείων και κοινωνίας.
- Σε περίπτωση που βρεθείτε ως θύμα bullying, μην διστάσετε να αναζητήσετε τη συνδρομή ενός ενήλικα που εμπιστεύεστε.
- Εάν γίνετε μάρτυρες bullying, ενθαρρύνετε τον θύτη να σταματήσει τη συμπεριφορά του και ενημερώστε έναν ενήλικα για την κατάσταση.
- Τα σχολεία πρέπει να θεσπίσουν σαφή πρωτόκολλα για την αντιμετώπιση του bullying και να εκπαιδεύουν τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές ώστε να αντιμετωπίζουν αυτό το φαινόμενο.
- Οι γονείς πρέπει να επικοινωνούν με τα παιδιά τους σχετικά με το bullying και να τα υποστηρίζουν ώστε να μιλήσουν εάν βρεθούν θύματα ή μάρτυρες bullying.
Η αντιμετώπιση του bullying απαιτεί τη συνεισφορά όλων μας. Μπορούμε να συνεργαστούμε για να δημιουργήσουμε ένα ασφαλές περιβάλλον προστασίας για τα παιδιά.
Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα, το bullying θεωρείται ποινικό αδίκημα, και οι ποινές γι’ αυτό καθορίζονται από τον Νόμο 4850/2023 “Κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας στον χώρο της εκπαίδευσης (Σύμβαση της Ζυρίχης) και άλλες διατάξεις”. Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο, το bullying αντιμετωπίζεται ως ποινικό αδίκημα που επισύρει ποινές φυλάκισης.
Εκτός από τις ποινικές συνέπειες, το bullying μπορεί να έχει και άλλες συνέπειες, όπως:
Αστικές συνέπειες: Ο δράστης του bullying μπορεί να υποχρεωθεί να καταβάλει αποζημίωση στο θύμα, τόσο για τις υλικές ζημιές όσο και για τις ηθικές βλάβες που υπέστη. Η αποζημίωση μπορεί να απαιτηθεί από το ίδιο το θύμα ή από τους γονείς ή κηδεμόνες του.
Διοικητικές συνέπειες: Το σχολείο στο οποίο λαμβάνει χώρα το bullying μπορεί να τιμωρηθεί με πρόστιμο.
Η νομική αντιμετώπιση του bullying αποτελεί σημαντικό βήμα για την προστασία των παιδιών από αυτό το φαινόμενο. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η νομική αντιμετώπιση δεν είναι αρκετή για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του bullying. Απαιτούνται επίσης δράσεις πρόληψης και αντιμετώπισης του bullying από την πλευρά του σχολείου, της οικογένειας και της κοινωνίας συνολικά.
Στην Ελλάδα, έχουν αναπτυχθεί διάφορες πρωτοβουλίες για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του bullying. Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Παιδείας έχει εκδώσει εγκύκλιο με οδηγίες για την αντιμετώπιση του bullying στα σχολεία. Επίσης, έχουν δημιουργηθεί διάφοροι φορείς και οργανισμοί που εργάζονται για την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με το φαινόμενο του bullying και την προώθηση της πρόληψης και της αντιμετώπισης του.
Ακολουθούν ορισμένες συμβουλές για την αντιμετώπιση του bullying:
- Εάν είστε θύμα bullying, μη φοβάστε να μιλήσετε σε έναν ενήλικα που εμπιστεύεστε.
- Εάν είστε μάρτυρας bullying, μιλήστε στον δράστη και ενημερώστε έναν ενήλικα.
- Τα σχολεία πρέπει να έχουν ξεκάθαρα πρωτόκολλα αντιμετώπισης του bullying και να εκπαιδεύουν τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές για το φαινόμενο.
- Οι γονείς πρέπει να μιλούν στα παιδιά τους για το bullying και να τα ενθαρρύνουν να μιλήσουν αν είναι θύματα ή μάρτυρες bullying.
Η αντιμετώπιση του bullying είναι μια ευθύνη όλων μας. Μαζί μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον ασφάλειας και προστασίας για τα παιδιά.