Η πλαστογραφία αποτελεί, ένα από τα πιο συνήθη εγκλήματα που δικάζεται στα δικαστήρια καθώς οι άνθρωποι για τις δικαιοπραξίες και τις συναλλαγές τους, χρησιμοποιούν καθημερινά πληθώρα εγγράφων. Σημαντικό είναι να γίνει κατανοητή η έννοια του εγγράφου, καθώς η πλαστογραφία τελείται με δημιουργία εγγράφου εξ’ αρχής ή με αλλοίωση του περιεχομένου, ενός εγγράφου που ήδη υπάρχει.
Στο άρθρο 13 του Ποινικού Κώδικα ορίζεται πως έγγραφο, είναι όχι μόνο το γραπτό σε ένα φύλλο χαρτί που φέρει ημερομηνία και υπογραφή, αλλά κάθε μέσο το οποίο χρησιμοποιείται από υπολογιστή, καθώς επίσης και κάθε υλικό στο οποίο εγγράφεται οποιαδήποτε πληροφορία όπως σύμβολο, ήχος ή εικόνα, εφόσον τα μέσα και τα υλικά αυτά προορίζονται ή είναι πρόσφορα να αποδείξουν γεγονότα που έχουν έννομη σημασία. Παρακάτω παρατίθεται συνοπτική λίστα εγγράφων, σύμφωνα με τη νομολογία με τα οποία οι περισσότεροι έχουμε έρθει σε επαφή στη καθημερινότητα μας.
α) το όνομα τόσο του αποστολέα όσο και του παραλήπτη σε μια επιστολή,
β)τα εισιτήρια της συγκοινωνίας,
γ)ο αριθμός πλαισίου του κινητήρα του αυτοκινήτου,
δ)οι εγγραφές στη συσκευασία των φαρμάκων,
ε)τα τεχνικά σχέδια των μηχανικών,
στ)το φαξ,
ζ)ο σκληρός δίσκος του υπολογιστή,
η)η υπογραφή του ζωγράφου πάνω στο πίνακα ζωγραφικής του,
θ)οι τιμές που αναγράφονται στα εμπορεύματα, η ημερομηνία παρασκευή, λήξης ή οτιδήποτε δηλώνει προέλευση.
Οι περιπτώσεις αυτές είναι ενδεικτικές, και υπάρχουν πολλά περισσότερα παραδείγματα εγγράφων. Το σημαντικό είναι να γίνει κατανοητό πως οποιαδήποτε πληροφορία έχει ή μπορεί να έχει έννομη σημασία και είναι αποτυπωμένη σε οποιοδήποτε υλικό ή τεχνολογικό μέσο αποτελεί έγγραφο. Ποιοι είναι όμως η τρόποι τέλεσης του εγκλήματος της πλαστογραφίας, σύμφωνα με το νόμο;
Η πλαστογραφία τελείται με δύο τρόπους: α)με κατάρτιση πλαστού εγγράφου που σημαίνει πως το πρόσωπο που φέρεται ως εκδότης του εγγράφου, δεν είναι ο πραγματικός εκδότης του δεν του ανήκει λοιπόν η υπογραφή του εγγράφου και β)με νόθευση εγγράφου η οποία αναφέρεται στο περιεχόμενο του εγγράφου, όταν δηλαδή υπάρχει ουσιώδης επέμβαση στο έγγραφο που αλλοιώνει το αληθινό του περιεχόμενο όπως για παράδειγμα η αλλαγή της ημερομηνίας, η αφαίρεση ή η προσθήκη μιας σελίδας σε συμβόλαιο, η προσθήκη ή η αφαίρεση λέξεων σε έγγραφο κ.α
Πέρα όμως από την αντικειμενική υπόσταση της πλαστογραφίας, δηλαδή τη κατάρτιση και τη νόθευση εγγράφου απαραίτητο είναι και το υποκειμενικό στοιχείο του αδίκου, στο πρόσωπο του δράστη που είναι ο σκοπός παραπλάνησης για γεγονός που έχει έννομες συνέπειες και χωρίς αυτόν δεν υφίσταται το εν λόγο έγκλημα. Σημειώνεται δε, πως ο σκοπός του δράστη για παραπλάνηση πρέπει να υπάρχει κατά τη στιγμή της κατάρτισης ή της νόθευσης, ενώ η πραγματοποίηση του σκοπού δεν είναι απαραίτητη. Η χρήση του πλαστού εγγράφου από τον ίδιο τον πλαστογράφο, ενέχει μια ιδιαίτερη απαξία και θεωρείται επιβαρυντική περίσταση, ωστόσο και η χρήση του πλαστού εγγράφου από κάποιον άλλον πλην του πλαστογράφου τιμωρείται αυτοτελώς, εφόσον φυσικά γνωρίζει το πρόσωπο που χρησιμοποιεί στις συναλλαγές το έγγραφο πως είναι πλαστό.