Η προσωπική διαθήκη ανοίγεται μετά τον θάνατο του διαθέτη, δηλαδή του ατόμου που τη συνέταξε. Αυτό σημαίνει ότι η διαθήκη δεν έχει νομική ισχύ πριν από τον θάνατό του.
Ποιος έχει την αρμοδιότητα να ανοίξει τη διαθήκη;
Η διαθήκη μπορεί να ανοίξει από τον ίδιο το διαθέτη, εάν είναι εν ζωή, ή από κάποιο άλλο πρόσωπο μετά τον θάνατό του.
Στην περίπτωση που η διαθήκη είναι χειρόγραφη, ο ίδιος ο διαθέτης μπορεί να την ανοίξει και να την δημοσιοποιήσει, δηλαδή να την γνωστοποιήσει στους κληρονόμους. Παρ’ όλα αυτά, αυτό συμβαίνει σπάνια στην πράξη. Συνήθως, η χειρόγραφη διαθήκη δημοσιεύεται από κάποιο συγγενικό ή φιλικό πρόσωπο του διαθέτη, το οποίο έχει τη διαθήκη στην κατοχή του και, φυσικά, από τον συμβολαιογράφο στην περίπτωση που ο διαθέτης έχει δώσει τέτοια εντολή.
Στην περίπτωση που η διαθήκη είναι δημόσια ή μυστική, η ανοίγει και δημοσιοποιείται από τον συμβολαιογράφο που τη συνέταξε. Ο συμβολαιογράφος είναι υποχρεωμένος να ενημερωθεί για το θάνατο του διαθέτη και να δημοσιοποιήσει τη διαθήκη εντός 10 ημερών από την ενημέρωση αυτή.
Πώς γίνεται η ανοίγει τη διαθήκη;
Η δημοσίευση της διαθήκης γίνεται με την κατάθεση του αυθεντικού κειμένου της διαθήκης στο Ειρηνοδικείο της περιοχής κατοικίας του θανόντος. Αυτή η κατάθεση πραγματοποιείται με αίτηση του προσώπου που επιθυμεί να δημοσιεύσει τη διαθήκη.
Το αίτημα για δημοσίευση της διαθήκης πρέπει να περιέχει τα ακόλουθα στοιχεία:
- Τα προσωπικά στοιχεία του διαθέτη, συμπεριλαμβανομένου του ονόματος και της διεύθυνσής του.
- Τον τύπο της διαθήκης που δημιουργήθηκε.
- Την ημερομηνία και τον τόπο σύνταξης της διαθήκης.
- Τον τόπο όπου θα κατατεθεί η διαθήκη για δημοσίευση.
Αφού το αίτημα εξεταστεί από το Ειρηνοδικείο και εγκριθεί, το διάταγμα δημοσιεύσεως της διαθήκης δημοσιεύεται στο Δελτίο Εφημερίδων και Νόμων.
Οι ενδιαφερόμενοι που ενημερώνονται για τη δημοσίευση της διαθήκης περιλαμβάνουν τους κληρονόμους και τους κληροδόχους. Επιπλέον, ο κληρονόμος ή ο κληροδόχος που υποβάλλει το αίτημα δημοσίευσης οφείλει να ενημερώσει και τους υπόλοιπους πιθανούς κληρονόμους και κληροδόχους για τη δημοσίευση της διαθήκης.
Η διαθήκη θεωρείται ανοικτή από την ημερομηνία δημοσίευσής της, και από αυτήν την στιγμή, ξεκινά η προθεσμία για την αποδοχή ή αποποίηση της κληρονομιάς από τους κληρονόμους και τους κληροδόχους.