Ο νόμος 5089/2024, που υιοθετήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2024, με τίτλο “Ισότητα στον πολιτικό γάμο, τροποποίηση του Αστικού Κώδικα και άλλες διατάξεις”, αποσκοπεί στην εγγύηση ισότητας μεταξύ των φύλων, επιτρέποντας την επίσημη σύναψη γάμου ανάμεσα σε ομόφυλα ζευγάρια και εξασφαλίζοντας για αυτά ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις όπως και στα ετερόφυλα ζευγάρια.
Οι βασικές προβλέψεις περιλαμβάνουν:
- Επέκταση του δικαιώματος σύναψης γάμου σε άτομα του ίδιου φύλου:
Εισάγεται μια νέα παράγραφος (παράγραφος 2) στο άρθρο 1350 του Αστικού Κώδικα που προβλέπει ότι δύο άτομα του ίδιου φύλου μπορούν να προβούν σε γάμο. Οι όροι, προϋποθέσεις, απαγορεύσεις και οι ενδεχόμενες συνέπειες του γάμου ρυθμίζονται από τις ίδιες διατάξεις που ισχύουν για τους ετερόφυλους γάμους.
- Επιλογή επωνύμου:
Στην περίπτωση που το ζευγάρι δεν επιλέξει κοινό επώνυμο κατά τη διάρκεια του γάμου, το επώνυμο του ενός θα προστεθεί στο επώνυμο του άλλου, σύμφωνα με τη σειρά που έχουν καθορίσει.
- Αναδρομική εφαρμογή γάμου για ζευγάρια με προηγούμενο σύμφωνο συμβίωσης:
Ζευγάρια του ίδιου φύλου που έχουν ήδη συνάψει σύμφωνο συμβίωσης μπορούν, εντός ενός έτους από την έγκριση του νόμου, να προβούν σε γάμο και να ζητήσουν από το ληξιαρχείο ο γάμος τους να έχει αναδρομική ισχύ από την ημερομηνία σύναψης του συμφώνου συμβίωσης. Σε αυτή την περίπτωση, το αρχικό σύμφωνο θεωρείται ότι δεν έχει συναφθεί.
- Ρύθμιση στον τομέα του εργατικού και κοινωνικού ασφαλιστικού δικαίου:
Μετά από εισήγηση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφαλείας, ένα προεδρικό διάταγμα έχει τη δυνατότητα να προσαρμόζει τις υφιστάμενες νομοθετικές ρυθμίσεις σχετικά με το εργατικό και το κοινωνικό ασφαλιστικό δίκαιο, ώστε να συμμορφώνονται με τις ανάγκες της νομοθεσίας.
- Ακυρώσεις νομοθετικών διατάξεων:
Εξαιρείται από ισχύ η τρίτη παράγραφος του άρθρου 3 του νόμου 4491/2017, που σχετιζόταν με την απαίτηση της αγαμίας για την τροποποίηση του εγγεγραμμένου φύλου.
Ημερομηνία εφαρμογής:
Ο νόμος 5089/2024 τέθηκε σε εφαρμογή μετά τη δημοσίευσή του στο Φύλλο της Κυβερνήσεως, στις 16 Φεβρουαρίου 2024.
Συνέπειες:
Η έκδοση του νόμου 5089/2024 αποτελεί μια σημαντική πρόοδο προς την επίτευξη ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης, ενισχύοντας τα ίσα δικαιώματα και την προστασία για ομόφυλα ζευγάρια.