Η έννοια της μεσεγγύησης αναφέρεται σε ένα δικανικό ή συμβατικό μέτρο που χρησιμοποιείται για να εξασφαλίσει την εκτέλεση μιας υποχρέωσης.
Υπάρχουν δύο τύποι μεσεγγύησης: η συμβατική και η δικαστική.
Στη συμβατική μεσεγγύηση, ένα άτομο παραδίδει ένα πράγμα σε έναν τρίτο, με σκοπό να διασφαλίσει την εκτέλεση μιας συμβατικής υποχρέωσης. Αυτό απαιτεί την ύπαρξη μιας γραπτής σύμβασης μεταξύ του δικαιούχου και του μεσεγγυούχου. Σε περίπτωση που το πράγμα που παραδίδεται είναι ακίνητο, η σύμβαση πρέπει να είναι γραπτή.
Από την άλλη, η δικαστική μεσεγγύηση αποτελεί ένα ασφαλιστικό μέτρο που εκδίδεται από το δικαστήριο, με σκοπό να εξασφαλιστεί η εκτέλεση μιας υποχρέωσης που προκύπτει από δικαστική απόφαση. Αυτό συμβαίνει όταν υπάρχει κίνδυνος ότι η απόφαση δεν θα εκτελεστεί και δεν είναι δυνατό να παρασχεθεί άλλη ασφάλεια. Η δικαστική μεσεγγύηση μπορεί να διαταχθεί για διάφορα είδη περιουσίας, συμπεριλαμβανομένων των κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων, καθώς και για επιχειρήσεις. Ο μεσεγγυούχος είναι ένα πιστό ατομικό ή νομικό πρόσωπο που επιλέγεται από το δικαστήριο.
Η δικαστική μεσεγγύηση τερματίζεται όταν εκτελεστεί η δικαστική απόφαση που την προβλέπει.
Πλεονεκτήματα της μεσεγγύησης:
- Παρέχει αποτελεσματική προστασία για την εκτέλεση μιας υποχρέωσης.
- Είναι ένα απλό και γρήγορο μέτρο.
- Δεν απαιτεί την καταβολή εξόδων.
Μειονεκτήματα της μεσεγγύησης:
- Μπορεί να είναι δαπανηρή για τον μεσεγγυούχο, καθώς υποχρεούται να φροντίζει και να συντηρεί το αντικείμενο που έχει παραλάβει.
- Μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην ελεύθερη διακίνηση των πραγμάτων.
Επιπλέον, σύμφωνα με την ανωτέρω διάταξη (725 § 1 του ΚΠολΔ), σε συνδυασμό με το άρθρο 682 του ΚΠολΔ, το ασφαλιστικό μέτρο της δικαστικής μεσεγγύησης μπορεί να αιτηθεί υπό τις παρακάτω προϋποθέσεις:
- Υπάρχει επείγουσα περίπτωση ή επικείμενος κίνδυνος.
- Δεν είναι δυνατή η παροχή άλλης ασφαλείας.
Αυτό το μέτρο εφαρμόζεται για την εξασφάλιση μελλοντικής υποχρεωτικής παράδοσης ή απόδοσης ενός κατασχεθέντος αντικειμένου, εάν υπάρχουν διαφορές σχετικά με την κυριότητα ή άλλα δικαιώματα σε αυτό το αντικείμενο.
Συγκεκριμένα, η εγγύηση μπορεί να αιτηθεί με σκοπό την διασφάλιση μελλοντικής αναγκαστικής παράδοσης ή απόδοσης του υπό εξέταση αντικειμένου, εφόσον πληρούνται τα παρακάτω κριτήρια:
- Υπάρχει διαφορά σχετικά με την κυριότητα του αντικειμένου ή και άλλα δικαιώματα, είτε πάνω στο αντικείμενο, είτε σε σχέση με αυτό. Αυτή η διαφορά πρέπει να είναι αντικείμενο δικαστικής διαμάχης και να εκκρεμεί ενώπιον δικαστηρίου.
- Υπάρχει έντονη ανάγκη για άμεση προστασία ή υφίσταται επικείμενος κίνδυνος. Αυτός ο κίνδυνος πρέπει να αφορά την εκτέλεση της κύριας απόφασης, δηλαδή την παράδοση ή απόδοση του αντικειμένου.
Για παράδειγμα, η εγγύηση μπορεί να αιτηθεί στην περίπτωση που υπάρχει αμφιβολία για τον ιδιοκτήτη ενός ακινήτου και υπάρχει κίνδυνος ότι ο αγοραστής του ακινήτου θα προσπαθήσει να το πουλήσει πριν εκδοθεί δικαστική απόφαση σχετικά με την κυριότητα. Σε αυτήν την περίπτωση, η εγγύηση θα εξασφαλίσει ότι το ακίνητο θα παραμείνει στην κατοχή του ιδιοκτήτη του μέχρι να εκδοθεί η δικαστική απόφαση.