Τροχαίο ατύχημα με αδέσποτο. Eίναι γεγονός πως συνήθως τα τροχαία ατυχήματα συμβαίνουν μεταξύ οχημάτων, σπανιότερα μεταξύ οχήματος και πεζού, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να συμβούν και μεταξύ οχήματος και αδέσποτου ζώου.
Τροχαίο ατύχημα με αδέσποτο – Ποιες είναι οι πρώτες ενέργειες
Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι οδηγοί των οχημάτων που έχουν εμπλακεί σε τροχαίο με αδέσποτο ζώο, δεν ξέρουν που να απευθυνθούν και τι να κάνουν, για να αποζημιωθούν για τη ζημιά που υπέστησαν. Η πρώτη ενέργεια που συμβουλεύω τους εντολείς μου να πράξουν, σε μία τέτοια περίπτωση είναι, να καλέσουν την τροχαία, ώστε να καταγραφεί το συμβάν και το γεγονός πως αυτό προκλήθηκε εξαιτίας της κυκλοφορίας ζώου επί της οδού. Το επόμενο βήμα που θα πρέπει άμεσα να ακολουθηθεί είναι, να πληροφορηθεί ο οδηγός εάν το ζώο που προκάλεσε το τροχαίο ατύχημα είναι ιδιόκτητο, ή αδέσποτο.
Σε περίπτωση που το ζώο έχει ιδιοκτήτη, υπόχρεος για αποζημίωση του οδηγού είναι ο ιδιοκτήτης του ζώου. Η ευθύνη μάλιστα που αποδίδεται εκ του άρθρου 924 Α.Κ., στον ιδιοκτήτη του ζώου είναι αντικειμενική, δηλαδή ανεξάρτητα από την υπαιτιότητα του, εκτός αν πρόκειται για ζώο κατοικίδιο, που προορίζεται για τη φύλαξη της κατοικίας του, το επάγγελμα ή τη διατροφή του, οπότε σε αυτή την περίπτωση ο ιδιοκτήτης ευθύνεται για αποζημίωση, εκτός αν αποδείξει πως δεν βαρύνεται με κάποιο πταίσμα, για την εποπτεία και φύλαξη του ζώου που προξένησε τη ζημιά, ή αν αποδείξει πως δεν οφείλεται σε υπαιτιότητά του η παραμέληση εποπτείας του ζώου και υποστηρίξει πως η ζημιά θα γινόταν, ακόμη και αν αυτός είχε επιδείξει την απαιτούμενη επιμέλεια, για τη φύλαξη και την εποπτεία του ζώου.
Τι γίνεται όμως, στην περίπτωση που το ζώο είναι αδέσποτο;
Την απάντηση σε αυτό το ερώτημα, μας την παρέχει το άρθρο 9 του νόμου 4039/2012, που ορίζει ότι οι δήμοι υποχρεούνται να μεριμνούν για την περισυλλογή και διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Μάλιστα, στο συγκεκριμένο άρθρο αναφέρεται πως για την περισυλλογή των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, συγκροτούνται συνεργεία από άτομα κατάλληλα εκπαιδευμένα και έμπειρα στην αιχμαλωσία ζώων συντροφιάς. Ως εκ τούτων, οι δήμοι είναι αρμόδιοι να διασφαλίζουν στα όριά της διοικητικής ευθύνης και αρμοδιότητας τους, πως δεν θα δημιουργείται κανένας κίνδυνος για την δημόσια υγεία και τη σωματική ακεραιότητα και την περιουσία των πολιτών, λόγω κυκλοφορίας αδέσποτων ζώων, καθώς οφείλουν σύμφωνα με τον νόμο να τα περισυλλέγουν, για να τα μεταφέρουν σε περιβάλλον κατάλληλο, ήτοι καταφύγια ή άλλους ειδικά διαμορφωμένους χώρους. Σε περίπτωση λοιπόν που τα αρμόδια όργανα των δήμων, δεν συμμορφώνονται με την υποχρέωσή τους για περισυλλογή και διαχείριση αδέσποτων ζώων, ενυπάρχει σε βάρος του δήμου ευθύνη, σύμφωνα με τα άρθρα 105 και 106 ΕισΝΑΚ. τα οποία αναφέρουν πως για παράνομες πράξεις και παραλείψεις των οργάνων του δημοσίου, κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, το Δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση, εκτός αν η πράξη ή παράλειψη έγινε, κατά παράβαση διάταξης που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντος. Οι διατάξεις των δύο προηγούμενων άρθρων εφαρμόζονται, αν υφίσταται ευθύνη του δήμου, των κοινοτήτων και των άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, από πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων, που βρίσκονται στην υπηρεσία τους. Για τις συγκεκριμένες διαφορές, αρμόδια είναι τα διοικητικά δικαστήρια.
Ποια είναι η αποζημίωση του οδηγού
Συγκεκριμένα, για να θεμελιώνεται αστική ευθύνη του δημοσίου, θα πρέπει να συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις: 1) να υφίσταται παράνομη πράξη ή παράλειψη των οργάνων του δημοσίου, η οποία περιλαμβάνει και τις υλικές ενέργειες του δημοσίου, 2) να υπάρχει ζημία και 3) να υπάρχει αιτιώδης συνάφεια, μεταξύ της πράξης ή της παράλειψης και της επέλευσης του ζημιογόνου αποτελέσματος. Συνεπώς, ο ζημιωθείς οδηγός που ενεπλάκη σε τροχαίο ατύχημα με αδέσποτο ζώο, έχει τη δυνατότητα να ασκήσει αγωγή και να αξιώσει αποζημίωση από τον οικείο Δήμο, ώστε να αποζημιωθεί από τα κατά τόπον αρμόδια διοικητικά πρωτοδικεία. Στην αγωγή του θα πρέπει να αποδείξει την παράνομη παράλειψη του δήμου, να μεριμνήσει για την περισυλλογή και διαχείριση των αδέσποτων ζώων που κυκλοφορούν μέσα στα όρια της αρμοδιότητας του, τη ζημιά του και την ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου, μεταξύ της παράλειψης του δήμου και της ζημίας που υπέστη, χωρίς να είναι απαραίτητο να αποδείξει ταυτόχρονα και την υπαιτιότητα των αρμόδιων οργάνων του δήμου.
Μεγαλύτερος δείκτης δυσκολίας, για την αποζημίωση του οδηγού, σε περίπτωση εμπλοκής του σε τροχαίο ατύχημα με αδέσποτο ζώο υπάρχει, όταν το ατύχημα συνέβη σε αυτοκινητόδρομο ταχείας κυκλοφορίας, τη συντήρηση του οποίου, έχει αναλάβει ιδιωτική εταιρεία μετά από σύμβαση παραχώρησης με το δημόσιο. Σε μία τέτοια περίπτωση, θα πρέπει να μελετηθεί η σχετική σύμβαση παραχώρησης, η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις, ρυθμίζει και τα ζητήματα της ευθύνης για ζημιές που προξενούνται σε τρίτους. Ωστόσο, ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις, η νομολογία ήτοι οι δικαστηριακές αποφάσεις των ελληνικών πολιτικών και διοικητικών δικαστηρίων, επιμένουν στην ευθύνη των δήμων, για τη μη περισυλλογή και απομάκρυνση αδέσποτων ζώων.
Συμπερασματικά
Συνοψίζοντας, την ευθύνη για αποζημίωση του οδηγού που ενεπλάκη σε τροχαίο ατύχημα με αδέσποτο ζώο, για τις υλικές ή τυχόν τις σωματικές του βλάβες, την έχει ο αρμόδιος Δήμος, στην εδαφική περιφέρεια του οποίου, συνέβη το τροχαίο συμβάν. Ο οδηγός για να αποζημιωθεί, θα πρέπει να ασκήσει αγωγή στα αρμόδια κατά τόπον διοικητικά δικαστήρια. Ακόμη και στην περίπτωση των αυτοκινητοδρόμων, στους οποίους η διαχείριση έχει ανατεθεί σε ιδιώτες, η ευθύνη για τη περισυλλογή των αδέσποτων ζώων, αποδίδεται στον αρμόδιο εδαφικά Δήμο.