Πως Ρυθμίζονται οι Περιουσιακές Σχέσεις των Συζύγων από τον Αστικό Κώδικα
Ο Αστικός Κώδικας στην Ελλάδα παρέχει σαφείς κατευθύνσεις για τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων, δίνοντας έμφαση στην περιουσιακή αυτοτέλεια. Στο άρθρο 1397 Α.Κ., ορίζεται ότι ο γάμος δεν μεταβάλλει την περιουσιακή κατάσταση των συζύγων. Αυτό σημαίνει πως κάθε σύζυγος διατηρεί την κυριότητα της περιουσίας που απέκτησε στο όνομά του κατά τη διάρκεια του γάμου. Η άποψη ότι ό,τι αποκτάται μετά τον γάμο ανήκει εξ ημισίας στους δύο συζύγους είναι εσφαλμένη, καθώς αυτό δεν αντανακλά την πραγματικότητα του ελληνικού δικαίου.
1. Περιουσιακή Αυτοτέλεια και Εξαιρέσεις
Η περιουσιακή αυτοτέλεια είναι ο κύριος κανόνας. Ωστόσο, υπάρχει και η δυνατότητα επιλογής άλλου συστήματος διαχείρισης, γνωστού ως κοινοκτημοσύνη, μέσω συμβολαιογραφικής σύμβασης. Αυτή η επιλογή περιλαμβάνει τη διαχείριση της περιουσίας κατά ίσα μέρη από τους δύο συζύγους, αλλά σπάνια εφαρμόζεται στην πράξη. Η σύμβαση αυτή πρέπει να καταχωριστεί επίσημα για να ισχύει απέναντι σε τρίτους (άρθρο 1403 Α.Κ.).
Άρθρο 1403 Α.Κ.: Οι σύζυγοι μπορούν με σύμβαση να επιλέξουν το σύστημα κοινοκτημοσύνης, καταρτίζοντας συμβόλαιο που περιλαμβάνει τη διαχείριση κοινών περιουσιακών στοιχείων. Αυτή η διαδικασία απαιτεί την τήρηση συγκεκριμένων νομικών διαδικασιών.
2. Ειδικές Ρυθμίσεις Κοινοκτημοσύνης
Στο άρθρο 1405 Α.Κ., αναφέρονται οι περιπτώσεις στις οποίες ορίζεται το πλαίσιο της κοινοκτημοσύνης. Εάν δεν υπάρχει σαφής πρόβλεψη στη σύμβαση, τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτούνται κατά τη διάρκεια του γάμου περιλαμβάνονται στην κοινή περιουσία, εκτός αν πρόκειται για εισοδήματα από περιουσία που υπήρχε πριν από το γάμο. Επίσης, εξαιρούνται τα περιουσιακά στοιχεία για προσωπική χρήση ή επαγγελματική δραστηριότητα.
3. Αξίωση Συμμετοχής στα Αποκτήματα
Μια από τις σημαντικότερες διατάξεις είναι αυτή του άρθρου 1400 Α.Κ., που αφορά την αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα. Αν ο γάμος λυθεί ή ακυρωθεί και η περιουσία του ενός συζύγου έχει αυξηθεί κατά τη διάρκεια του γάμου, ο άλλος σύζυγος μπορεί να διεκδικήσει το μέρος της αύξησης που αντιστοιχεί στη συμβολή του. Η συμβολή αυτή τεκμαίρεται στο 1/3, εκτός αν αποδειχθεί μεγαλύτερη ή μικρότερη.
Η αξίωση αυτή αφορά συμβολή σε περιουσιακά στοιχεία που δεν προέρχονται από χαριστική αιτία, όπως κληρονομιά ή δωρεά.4. Διάσταση και Αξίωση Συμμετοχής
Αξιοσημείωτο είναι ότι αυτή η αξίωση ισχύει και σε περίπτωση διάστασης μεγαλύτερης των τριών ετών. Το μαχητό τεκμήριο του 1/3 επιτρέπει την ευκολότερη διεκδίκηση μεριδίου στην περιουσία, αλλά μπορεί να αποδειχθεί μεγαλύτερη, μικρότερη, ακόμα και μηδενική συμβολή.
5. Προθεσμία Αξίωσης και Λύση Γάμου
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα έχει σύντομη παραγραφή. Ειδικότερα, η αξίωση πρέπει να ασκηθεί εντός δύο ετών από την αμετάκλητη λύση του γάμου. Στην περίπτωση συναινετικού διαζυγίου, συχνά ζητείται από τους συζύγους να παραιτηθούν από αυτή την αξίωση στο πλαίσιο του συμφωνητικού διαζυγίου.
Συμπέρασμα
Ο Αστικός Κώδικας προβλέπει διάφορους τρόπους ρύθμισης των περιουσιακών σχέσεων μεταξύ συζύγων, με κυρίαρχο σύστημα την περιουσιακή αυτοτέλεια. Ωστόσο, η επιλογή της κοινοκτημοσύνης και η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα παρέχουν στους συζύγους τη δυνατότητα να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους στην κοινή περιουσία σε περίπτωση λύσης του γάμου. Η σωστή νομική καθοδήγηση και η ενημέρωση είναι απαραίτητες για την προστασία των δικαιωμάτων τους.