Η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα μεταξύ συζύγων είναι ένας σημαντικός θεσμός που προστατεύει την περιουσιακή δικαιοσύνη, όταν ένας γάμος οδηγείται σε διάλυση. Με αυτή τη διάταξη, ο νόμος δίνει το δικαίωμα σε έναν σύζυγο να διεκδικήσει μέρος της αύξησης της περιουσίας του άλλου, εφόσον συνέβαλε ουσιαστικά σε αυτή την αύξηση. Εδώ παρουσιάζεται ένας αναλυτικός οδηγός για το πώς λειτουργεί η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα, ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται και τι πρέπει να γνωρίζετε για τη διαδικασία.
1. Τι Είναι η Αξίωση Συμμετοχής στα Αποκτήματα;
Η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα αφορά το δικαίωμα ενός συζύγου να ζητήσει απόδοση του μέρους της αύξησης της περιουσίας του άλλου, αν αυτή η αύξηση προήλθε κατά τη διάρκεια του γάμου και αν ο ίδιος συνέβαλε στην απόκτηση αυτής της περιουσίας.
Παράδειγμα: Εάν ένας σύζυγος εργάζεται για να στηρίξει την οικογένεια και ο άλλος επενδύει σε ακίνητα ή επιχείρηση, τότε μπορεί να υπάρξει αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα.
2. Προϋποθέσεις για την Αξίωση Συμμετοχής
Για να μπορεί να ασκηθεί η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα, χρειάζεται να πληρούνται κάποιες βασικές προϋποθέσεις:
- Αύξηση της Περιουσίας: Η περιουσία του ενός συζύγου πρέπει να έχει αυξηθεί από την τέλεση του γάμου μέχρι τη διάλυση του.
- Συμβολή στην Αύξηση: Ο σύζυγος που διεκδικεί συμμετοχή πρέπει να αποδείξει ότι συνέβαλε με οποιονδήποτε τρόπο στην αύξηση αυτή.
3. Απόδειξη της Συμβολής στην Αύξηση της Περιουσίας
Η συμβολή του συζύγου μπορεί να είναι είτε άμεση είτε έμμεση και πρέπει να αποδειχθεί με αξιόπιστα στοιχεία.
- Άμεση Συμβολή: Συνεισφορά με τη μορφή χρημάτων ή ακινήτων στην περιουσία του άλλου.
- Έμμεση Συμβολή: Εργασία στο νοικοκυριό ή υποστήριξη στον άλλο σύζυγο, ώστε να αυξήσει την περιουσία του.
Συμβουλή: Αποθηκεύστε αποδείξεις για τις δαπάνες σας και τις συνεισφορές σας στην οικογενειακή περιουσία.
4. Τεκμήριο Συμβολής: Ποιο Είναι το Ποσοστό;
Ο νόμος προβλέπει ένα τεκμήριο συμμετοχής στην αύξηση της περιουσίας του άλλου συζύγου, το οποίο ανέρχεται στο 1/3 της αύξησης της περιουσίας. Αυτό σημαίνει ότι ο σύζυγος που διεκδικεί τη συμμετοχή μπορεί να ζητήσει το 1/3 της καθαρής αύξησης της περιουσίας του άλλου, εκτός αν αποδειχθεί διαφορετικό ποσοστό.
Σημείωση: Ο νόμος επιτρέπει απόδειξη για μεγαλύτερη ή μικρότερη συμβολή, ανάλογα με τα πραγματικά δεδομένα της υπόθεσης.
5. Υπολογισμός Αύξησης Περιουσίας
Η αύξηση της περιουσίας υπολογίζεται συγκρίνοντας την περιουσιακή κατάσταση του συζύγου κατά την έναρξη του γάμου με την κατάσταση κατά τον χρόνο της διάλυσης.
- Αρχική Περιουσία: Αξία περιουσιακών στοιχείων κατά την έναρξη του γάμου.
- Τελική Περιουσία: Αξία περιουσιακών στοιχείων κατά τη διάλυση του γάμου.
Παράδειγμα: Αν η περιουσία του συζύγου κατά την τέλεση του γάμου ήταν 100.000€ και κατά τη λύση του γάμου ανέρχεται στις 200.000€, τότε η αύξηση είναι 100.000€.
6. Χρονικό Περιθώριο για την Άσκηση της Αξίωσης
Η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα δεν μπορεί να ασκηθεί επ’ αόριστον. Ο νόμος ορίζει ένα χρονικό όριο για την άσκηση της αξίωσης:
- Προθεσμία: Η αξίωση πρέπει να ασκηθεί εντός 2 ετών από τη λύση του γάμου.
Συμβουλή: Μην αμελείτε την υποβολή της αξίωσης, καθώς το χρονικό περιθώριο είναι αυστηρό.
7. Δικαστική Διαδικασία και Ο Ρόλος του Δικηγόρου
Η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα συνήθως καταλήγει στο δικαστήριο, καθώς είναι μια διαδικασία που απαιτεί απόδειξη και τεκμηρίωση. Ένας έμπειρος δικηγόρος μπορεί να βοηθήσει τον σύζυγο που διεκδικεί τη συμμετοχή να συγκεντρώσει τα απαραίτητα στοιχεία και να προετοιμάσει την υπόθεση.
- Συγκέντρωση Στοιχείων: Ο δικηγόρος θα βοηθήσει στη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων για τη συμβολή του συζύγου στην αύξηση της περιουσίας.
- Παρουσίαση Υπόθεσης: Με τη βοήθεια του δικηγόρου, η υπόθεση παρουσιάζεται στο δικαστήριο με τρόπο σαφή και οργανωμένο.
Συμβουλή: Επιλέξτε έναν δικηγόρο με εμπειρία σε υποθέσεις οικογενειακού δικαίου για καλύτερη υποστήριξη.
8. Εξωδικαστικός Διακανονισμός
Σε αρκετές περιπτώσεις, οι σύζυγοι επιλέγουν να αποφύγουν τις δικαστικές διαμάχες, καταλήγοντας σε εξωδικαστικό διακανονισμό για την αξίωση συμμετοχής.
- Συμφωνία Συμμετοχής: Οι σύζυγοι μπορούν να καταλήξουν σε συμφωνία για την απόδοση ενός μέρους της περιουσίας χωρίς να εμπλακούν σε δικαστικές διαδικασίες.
- Διαμεσολάβηση: Ένας επαγγελματίας διαμεσολαβητής μπορεί να βοηθήσει τους συζύγους να καταλήξουν σε συμφωνία που ικανοποιεί και τις δύο πλευρές.
Συμβουλή: Ο εξωδικαστικός διακανονισμός είναι συνήθως πιο γρήγορος και λιγότερο δαπανηρός από μια δικαστική υπόθεση.
9. Πότε Δεν Υπάρχει Δικαίωμα Αξίωσης;
Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες ένας σύζυγος δεν μπορεί να ασκήσει την αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα.
- Έλλειψη Αύξησης Περιουσίας: Αν δεν υπήρξε αύξηση στην περιουσία κατά τη διάρκεια του γάμου.
- Προηγούμενη Συμφωνία: Οι σύζυγοι μπορεί να έχουν συμφωνήσει γραπτώς ότι δεν θα ασκηθεί αξίωση συμμετοχής.
Συμβουλή: Βεβαιωθείτε ότι γνωρίζετε τυχόν συμφωνίες που υπογράφηκαν πριν τον γάμο ή κατά τη διάρκειά του.
Συμπέρασμα: Προστασία των Δικαιωμάτων μέσω της Αξίωσης Συμμετοχής
Η αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα αποτελεί σημαντικό δικαίωμα για τον σύζυγο που συνέβαλε στην αύξηση της περιουσίας κατά τη διάρκεια του γάμου. Με τη σωστή προετοιμασία και την κατάλληλη νομική υποστήριξη, ο σύζυγος μπορεί να εξασφαλίσει την απόδοση του μεριδίου που του ανήκει, προασπίζοντας τη δικαιοσύνη και την οικονομική του προστασία μετά τη διάλυση του γάμου.